De campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen zijn inmiddels in volle gang, ook via advertenties op Facebook, Instagram, Google en YouTube. Follow the Money brengt de geldstromen van online advertenties in kaart. Hieruit blijkt dat bijna alle partijen de afgelopen tijd voor tienduizenden euro aan advertenties kochten. Dit terwijl veel van hen zich dikwijls boos maken over de macht van techbedrijven.

Op maat gemaakte boodschappen van bijvoorbeeld politieke partijen die inspelen op je persoonlijkheid, kunnen effect hebben. Dat is de belangrijkste uitkomst van jarenlang onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Die zogenoemde politieke microtargeting gaat waarschijnlijk ook bij de Tweede Kamerverkiezingen van volgend jaar voor het eerst een rol spelen, verwachten campagnedeskundigen.

Sociale media zoals Facebook en Twitter hebben bij de Amerikaanse verkiezingen hard ingegrepen op hun platforms. Ondertussen wordt deepfake-technologie ingezet om desinformatie te verspreiden. Dit zal het vertrouwen in de democratie en traditionele media nog verder aantasten. Een 'infocalypse' ligt op de loer.

De Universiteit van Amsterdam wil de transparantie rondom online campagnevoeren te vergroten in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen volgend jaar. Claes de Vreese vertelt over het dashboard.

De Universiteit van Amsterdam lanceert vandaag een advertentiedashboard dat moet zorgen voor meer transparantie in de online verkiezingscampagne. Tom Dobber vertelt over het dashboard.

Forum voor Democratie heeft sinds begin september voor zo'n halve ton ruim 180 Facebook-advertenties geplaatst, voornamelijk op mannen gericht. Coalitiepartner ChristenUnie zoekt daarentegen iets vaker vrouwen op en heeft nog geen €2000 uitgegeven. Regeringspartner D66 is juist veel actiever op YouTube en Google (340 advertenties sinds begin september). Ook bij D66 mag het wat kosten: tot dusver is er voor ruim €40.000 aan Google-uitingen geplaatst. Ter vergelijking: bij de VVD is dat zo'n €5600, naast zo'n €16.000 op Facebook.

Mensen die zogeheten deepfakes, gemanipuleerde filmpjes, onder ogen krijgen van bijvoorbeeld politici, kunnen negatiever gaan denken over die persoon. Verder werd er bij het inzetten van deepfakes gekeken naar de effecten van zogeheten microtargeting, het tonen van het filmpje aan een specifieke doelgroep.

"Dit is dé grote test voor hen", zegt hoogleraar communicatiewetenschap Claes de Vreese van de Universiteit van Amsterdam. Hij vindt het nog te vroeg om te concluderen of ze het goed hebben gedaan. "Op dit moment zie ik de Amerikaanse president als het grootste probleem. Hij is een grote bron van onzekerheid, zaait onrust en trekt in twijfel of de verkiezingen wel goed zijn verlopen en of het stemmen goed verloopt."